Data publikacji:  2013-07-25  Kategoria:  Sieci współpracy i samokształcenia

Jak radzić sobie ze szkolną absencją? – Bezpieczeństwo w szkole

Grupa docelowa: Wychowawcy klas, pedagodzy, wicedyrektorzy

Temat spotkania i czas trwania Najważniejsze problemy poruszane w czasie spotkania Propozycje materiałów samokształceniowych Planowane działania w sieci
1. Spotkanie organizacyjne. Integracja grupy

(4 godz. dydaktyczne)
1. Analiza regulacji prawnych związanych z absencją szkolną, usprawiedliwianiem nieobecności, konsekwencjami nieuczęszczania do szkoły itp.
2. Wstępne rozpoznanie problemu. Dyskusja na następujące tematy:
• dlaczego uczniowie opuszczają zajęcia szkolne?
• jaką postawę wobec problemu prezentują rodzice?
• jaką postawę wobec problemu prezentują nauczyciele?
3. Praca w grupach nad konkretnymi problemami związanymi z absencją uczniów, np. motywowanie uczniów, regulacje prawne, problem bezpieczeństwa w szkole.
Scenariusz spotkania z koordynatorem

Fragmenty przykładowych statutów szkolnych dotyczące problemu absencji

Literatura:
• O. Bąk, A. Cieślik, A. Oleszkowicz, Sposób na wagary. Jak radzić sobie z absencją uczniów?, Difin, Warszawa 2010.
• D. Heyne [i in.], Niechęć do szkoły: jak pomóc dziecku, które opuszcza lekcje i wagaruje, GWP, Gdańsk 2004.
• Zjawisko niechęci wobec szkoły: studium empiryczne szkolnej absencji, pod red. B. Majerek, Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków 2007.
• M. Stamm, Absencja szkolna w Szwajcarii: przełamanie tabu, [w:] „Gazeta Szkolna” 36/2007.
• Badania warszawskich gimnazjalistów : wagary, agresja, wykroczenia i substancje psychoaktywne, [w:] „Świat Problemów” 3/2010.
• Dyskusja na forum dotycząca wyboru tematu na kolejne zajęcia.
• Wyszukiwanie w internecie inspiracji do rozmowy na temat problemu absencji szkolnej.
• Wspólne tworzenie netografii, czyli zbioru linków do zasobów internetowych związanych z absencją szkolną.
• Prezentacja doświadczeń z najtrudniejszymi przypadkami nieuczęszczania do szkoły.
• Prezentacja efektywnych rozwiązań.
• Wybór zaproszonego gościa na następne spotkanie, podczas którego zaprezentowane zostaną dane na temat uczęszczania do szkoły uczniów w poprzednim roku szkolnym.
2. Absencja – poszukiwanie źródeł problemu

(4 godz. dydaktyczne)
1. Analiza uczęszczania do szkoły uczniów wybranej placówki w poprzednim roku szkolnym – w formie raportu. Wnioski z monitorowania frekwencji w tej placówce. Analizę przedstawia zaproszony gość, pedagog szkolny lub wicedyrektor (przykład szkoły spoza naszego powiatu/ gminy).
2. Rozmowa i dyskusja z zaproszonym gościem.
3. Praca w grupach oraz dyskusja nad tematami:
• przyczyny absencji, zdefiniowanie pojęcia i nazwanie problemu (powody, liczby, etc.);
• wewnętrzne i pozaszkolne przyczyny absencji;
• konsekwencje absencji;
• najważniejsze obszary problemowe.
Scenariusz spotkania z koordynatorem

Raport z analizy uczęszczania do szkoły uczniów

Literatura:
Jak wyżej.
• Jak wyżej oraz wymiana materiałów na temat sposobów radzenia sobie z uczniami opuszczającymi zajęcia lekcyjne.
• Dyskusja na forum na temat źródeł szkolnej absencji.
3. Diagnoza wewnątrzszkolnych przyczyn absencji

(4 godz. dydaktyczne)
1. Praca indywidualna lub w parach:
• analiza regulacji wewnątrzszkolnych dotyczących absencji w szkole;
• jakie obszary szkolnej codzienności mogą podnosić współczynnik absencji?
2. Prezentacja efektów analizy.
3. Praca w grupach: wypracowanie narzędzi do diagnozy zjawiska absencji wg pomysłu poszczególnych grup.
4. Przygotowanie uczestników sieci do innych niż ankietowe badań absencji, np. fokus, wywiad, rozmowa.
Scenariusz spotkania z koordynatorem

Literatura:
Jak wyżej.
• Dyskusja na forum na temat wewnątrzszkolnych przyczyn absencji.
• Porównywanie różnych zapisów wewnątrzszkolnych regulacji dotyczących absencji.
• Prezentacja na forum eksperta, który poprowadzi warsztaty podczas następnego spotkania.
• Każdy z uczestników sieci dokonuje własnej analizy frekwencji uczniów swojej szkoły i/ lub klasy. Zamieszcza ten materiał na forum i przesyła ekspertowi prowadzącemu warsztaty na następnym spotkaniu.
4. Jak przygotować zmianę?
(4 godz. dydaktyczne)
1. Warsztaty – „Jak wprowadzić zmianę?,” prowadzone przez zaproszonego eksperta:
• podsumowanie przez eksperta analiz poszczególnych uczestników sieci – zdefiniowanie wewnątrzszkolnych obszarów do zmiany;
• jak przygotować do zmiany w szkole: radę pedagogiczną, uczniów, rodziców, pracowników obsługi i administracji?
• wypracowanie scenariuszy spotkań z ww. grupami szkolnej społeczności;
• jak skutecznie przeprowadzić ewaluację procesu zmiany?
2. W ramach warsztatów: wspólne propozycje zmian (lub nowych rozwiązań) w odniesieniu do szkolnych przepisów dotyczących absencji (na bazie analizy regulacji wewnątrzszkolnych ze spotkania nr 3).
3. Spotkanie z prawnikiem: omówienie wcześniej zamówionej opinii prawnej poświęconej możliwym do zastosowania rozwiązaniom antyabsencyjnym.
4. Dyskusja z prawnikiem.
Scenariusz spotkania z koordynatorem

Pozycje zaproponowane przez eksperta

Opinia prawna przygotowana przez prawnika, poświęcona możliwym do zastosowania rozwiązaniom antyabsencyjnym.
• Dyskusja na forum o warsztatach z ekspertem.
• Wymiana poglądów na temat rozmaitych przypadków absencji występujących w szkole. Jak sobie z nimi radzić?
• Wyszukiwanie w internecie informacji o ciekawych programach antyabsencyjnych czy interesujących sposobach radzenia sobie z absencją.
• Dyskusja na forum na temat przedstawionej opinii prawnej.
5. Przykłady dobrych praktyk. Podsumowanie pracy w ramach sieci

(4 godz. dydaktyczne)
1. Analiza SWOT pozyskanych lub wyszukanych w internecie programów antyabsencyjnych, realizowanych w różnych szkołach.
2. Prezentacja i szczegółowe omówienie najlepszych programów i rozwiązań antyabsencyjnych.
3. Dyskusja po każdej prezentacji, wskazanie elementów danego programu, które można zrealizować w szkołach uczestników sieci.
4. Ewaluacja pracy w ramach sieci.
Scenariusz spotkania z koordynatorem

Strony internetowe:
• www.szkolnictwo.pl
• www.edukacja.edux.pl
• www.zsokszow.internetdsl.pl
• www.zpomilki.pl
• Stworzenie banku dobrych praktyk i pomysłów powstałych lub zrealizowanych w ramach sieci.
• Publikacja wyników ewaluacji pracy sieci.
• Rozmowa o przyszłości i planowanie dalszych działań.
• Dyskusja na forum na temat warsztatów.